*
Teknoloji hızla gelişiyor ve tüm bu gelişmeler hepimizin hayatını bir ölçüde etkiliyor. Ortaya çıkan her gelişme insanların hayatında yeni bir alışkanlığa ve bir değişime neden oluyor. Özellikle de iletişim ve bilgisayar teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin yaşantılarımızı doğrudan etkilediği de bir gerçek. Son yıllarda adından en çok söz ettiren bu teknolojilerden biri de sanal gerçeklik. Sağlık, eğitim ve oyun gibi alanlarda sıkça karşılaştığımız sanal gerçeklik teknolojileri hakkında merak edilen tüm detayları sizin için araştırdık.
Sanal Gerçeklik Nedir?
Virtual Reality (VR) kavramının Türkçe karşılığı olan sanal gerçeklik, bilgisayar teknolojileri kullanılarak oluşturulmuş 3D modelleme ya da 360 derece videoların kişilerin 5 duyu organları ile sanal bir dünyada bulunuyor hissine kapılmasını sağlayan öğelerin tamamına verilen isimdir. Sanal gerçeklik deneyiminde görme, duyma, dokunma ve hatta koku gibi birçok duyu simüle edilir ve kişilere aslında fiziksel olarak bulunmadıkları bir ortamda var oldukları hissi yaşatılır. Sanal gerçeklik deneyimlerinde özel araçlar kullanılır ve bu deneyimi yaşayacak kişinin gerçek dünya ile bağlantısı bir anlamda tamamen koparılır. Sanal gerçeklik için tasarlanmış özel gözlükler sayesinde kişi 3D olarak tasarlanmış bir dünya içerisinde geziyormuş hissini yaşar. Aynı zamanda bu görsellik kimi zaman ses ve koku gibi öğelerle desteklenir. Bazı sanal gerçeklik deneyimlerinde ise özel platformlar sayesinde hareket ve dokunma hisleri de kullanıcıya verilir.
Sanal gerçekliğin tarihine baktığımızda ise bu kavramın günümüzden çok daha önce dile getirildiğini görebiliyoruz. Ancak günümüzdeki anlamda bir sanal gerçeklik deneyiminin tarihi çok da eskilere dayanmıyor. VR teknolojisine temel olan ilk buluş 1838 yılında bulunan stereskoptur. Sir Charles Wheatstone tarafından bulunan bu cihaz temelde 3 boyutlu görüntü elde etmeye yarıyordu. Stereskopa dayanarak 1929 yılında geliştirilen pilot eğitim simülatörleri ise yine sanal gerçeklik teknolojisine temel oluşturan cihazlardandı. 1962 yılında Morton Heilig tarafından icat edilmiş olan ve günümüzdeki sanal gerçeklik gözlüklerinin en ilkel versiyonu olarak kabul edebileceğimiz telesfer maskesi ise VR teknolojisi için bir kilometre taşı sayılabilir. Günümüzdeki anlamda sanal gerçekliğe verilebilecek ilk örneklerden biri ise 1995 yılında Nintendo ve Sega iş birliği ile ortaya çıkan Virtual Boy oyun konsoluydu. 3D görüntü sağlayabilen ve ilk taşınabilir oyun konsolu olma özelliği sağlayan bu ürün o yıllarda oldukça pahalıydı. 2010 yılından itibaren büyük bir hızla gelişmeye devam eden sanal gerçeklik teknolojisi bugün birçok kişi tarafından büyük bir ilgiyle karşılanıyor ve birçok alanda kullanılıyor.
Sanal Gerçeklik ve Artırılmış Gerçeklik Arasındaki Farklar Nelerdir?
Çoğu zaman birbirinin yerine kullanılsa da aslında sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik kavramları birbirinden tamamen farklı şeyleri ifade eder. Her şeyden önce sanal gerçeklik teknolojisi deneyimleyen kişinin gerçek dünya ile bağlantısını tam anlamı ile kesen bir teknolojidir. Özel VR ekipmanları sayesinde kişinin gerçek dünyayı görüşü tamamen engellenir ve sanal gerçeklik gözlükleri sayesinde kişiye tamamen bilgisayar ortamında tasarlanmış bir görüntü sunulur. Aynı zamanda bu görüntü ses ve koku gibi diğer öğelerle de desteklenerek kişiye tamamen farklı bir ortamda olduğu hissi yaşatılır. Bu açıdan bakıldığında artırılmış gerçeklik teknolojisinin farkı da net şekilde ortaya çıkmış oluyor. Çünkü artırılmış gerçeklik deneyiminde kişinin gerçek dünya ile bağlantısı kesilmez. Artırılmış gerçeklik için oluşturulmuş görüntüler yine bir ekipman (telefon kamerası, kulaklık, gözlük vb.) aracılığı ile gerçek dünyaya entegre edilir. Yani kişi gerçekten bulunduğu ortama artırılmış gerçeklik deneyimi için oluşturulmuş görüntülerin yerleştirilmesini izlemiş olur. Kısacası sanal gerçeklik teknolojisi kişiye tamamen gerçek hayattan farklı bir deneyim sunarken artırılmış gerçeklik gerçek hayatı daha interaktif bir hale getirir. Aynı zamanda bu iki teknolojiyi birbirinden ayıran önemli bir fark da şudur ki artırılmış gerçeklik uygulamalarını bir mobil uygulama gibi kullanabilmek mümkünken sanal gerçeklik deneyimi için görüşünüzü tamamen kapatacak özel bir sanal gerçeklik gözlüğüne ihtiyaç duyarsınız.
Sanal Gerçeklik Teknolojisinin Avantajları Nelerdir?
Teknolojide yaşanan gelişmeler çoğunlukla hayatımızı kolaylaştırıyor ve birçok avantajı da beraberinde getiriyor. Sanal gerçeklik teknolojisi de tıpkı diğer teknolojileri gibi birçok avantaja sahip.
Sanal gerçekliğin en önemli avantajlarından biri fiziksel olarak bir mekânda bulunma zorunluluğunu ortadan kaldırması. Yani sanal gerçeklik deneyimini yaşayan bir kişi olarak aslında orada fiziken bulunmasanız da o ortamı gerçekmiş gibi deneyimlemeniz mümkün.
Sanal gerçeklik teknolojilerinin eğitim alanında da kullanıldığı düşünüldüğünde bu alanda da birçok avantaja sahip olduğunu söylemek mümkün. Örneğin sanal gerçeklik teknolojileri öğrencilerin üç boyutlu düşünme becerilerini geliştirmelerinde, biyolojik süreçleri daha yakından gözlemlemelerinde ve matematik problemlerini daha kolay şekilde çözebilmelerinde oldukça yardımcı olur.
Sanal gerçeklik teknolojileri aynı zamanda endüstri alanında da kullanılır. Üretim hatalarını tespit etme ve ürün tasarımlarını geliştirme süreçlerinde kullanılan VR teknolojileri bu anlamda hem zamandan hem de maliyetten tasarruf edilmesini sağlar.
Henüz yaygın şekilde kullanılmasa da sanal gerçekliğin bir avantajı da psikolojik tedavi desteği sunabilecek olmasıdır. Çoğunlukla psikoterapi yöntemi ile çözülen fobilerin sanal gerçeklik teknolojisi sayesinde çok daha kısa sürede ve etkili şekilde iyileşebileceği teorik olarak mümkün gözüküyor. Örneğin yükseklik fobisi olan bir hasta sanal gerçeklik deneyimi ile çok yüksek bir alanda olduğu hissettirilerek tedavisine destek sağlanabilir.
Sanal Gerçeklik Hangi Alanlarda Kullanılır?
Sanal gerçeklik denildiğinde her ne kadar akla ilk etapta video ve bilgisayar oyunları gelse de aslında VR teknolojileri çok daha geniş bir kullanım alanına sahip. Eğlenceden sağlığa turizmden mimarlık ve inşaata kadar birçok farklı alanda sanal gerçeklik uygulamalarına rastlamak mümkün. Üstelik sanal gerçeklik her geçen gün kendisini yeni alanlarda da göstermeye başlıyor.
Eğlence sektöründe VR teknolojilerinin kullanımına sanal gerçeklik gözlükleri aracılığı ile izlenen dizi/film, spor karşılaşmaları ve farklı etkinlikler örnek verilebilir. Aynı zamanda VR ile oynanan oyunlar, uçak ya da araç sürme simülatörleri de yine eğlence alanında sanal gerçekliğin kullanımına iyi birer örnektir.
Eğitim ve sağlık alanına baktığımızda ise sanal gerçeklik teknolojilerinin çok yararlı olabileceği açıkça görülüyor. Özellikle eğitim alanında görselliğin büyük önem taşıdığı fizik, biyoloji, coğrafya gibi derslerin öğretilmesinde sanal gerçeklik öğrencilere büyük bir öğrenme kolaylığı sunuyor. Yine benzer şekilde tıp fakültelerinde uygulamalı derslerde sanal gerçeklik kullanımı sayesinde birçok öğrenci eşit fırsatlara sahip olabiliyor.
Sanal gerçekliğin belki de en çok kullanıldığı ve gün geçtikçe daha da fazla kullanılacağı bir alan da hiç şüphe yok ki turizm. Sanal gerçeklik teknolojisi sayesinde dünyanın dört bir yanındaki turistik yerleri görmek ve deneyimlemek mümkün hale geliyor. Örneğin VR teknolojileri sayesinde oturduğunuz yerden kilometrelerce uzaktaki bir müzeyi ya da tarihi eseri görebilmek mümkün. Bu da fiziksel olarak seyahat etme imkânı olmayan kişiler için muhteşem bir fırsat anlamına geliyor.
Elbette sanal gerçeklik teknolojilerinin henüz olmasa da ilerleyen süreçte kullanılabileceği daha birçok farklı alan var ve VR teknolojileri hızla bu alanlara doğru ilerliyor. Yakın bir zamanda sanal gerçeklik teknolojilerini hayatımızın daha geniş alanlarında göreceğimize hiç şüphe yok.
Vodafone ile sanal gerçeklik gibi teknolojileri doyasıya kullanmak içinev internetinde sınırlı süreli fırsatları keşfedin. ADSL ya dafiber internet paketlerini inceleyin, internet aboneliği başlatacağınız adresin hangi internet bağlantı türüne uygun olduğunu altyapı sorgulama ile öğrenin. Adresinizde uygun altyapı olması halinde Vodafone ile görüşerek fiber hızında internete geçiş yapabilir ve bu geçişi sağladıktan sonra hız testi ve ping testi gerçekleştirerek aradaki farkı direkt olarak görebilirsiniz. Vodafone Ev İnterneti'ne gelin, sınırlı süreli fırsatları keşfedin. Üstelik taahhüdünüz boyunca zam yok!