*
Metaverse, sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojileri ile oluşturulmuş, dijital olarak var olan bir dünya ve topluluk sistemidir. Aslında “dünya” yerine “evren” kavramını kullanmak daha doğru olabilir. Bu çevrimiçi ortamda, kullanıcılar avatarlar aracılığıyla etkileşime geçebilir, sanal etkinlikler düzenleyebilir ve çeşitli dijital deneyimler yaşayabilirler. Metaverse, gerçek dünyadaki sosyal etkileşimleri, oyunları, alışverişleri, toplantıları, eğitimleri ve diğer etkinlikleri sanal olarak simüle eden bir platformlar bütünüdür. Kullanıcılar, sanal alanlarda çeşitli aktiviteler gerçekleştirebilir ve diğer kullanıcılarla anlık olarak etkileşim kurabilirler.
Tam Anlamıyla Metaverse Ne Demek?
Metaverse nedir kısaca diyenler için konuyu biraz daha açalım. Gelecekte eğitimin, iş yapış biçimlerinin, toplantı görüşmelerin, seyahatlerin, müze ve sanat galerisi gezilerinin, alışverişin ve hatta hekim görüşmelerinin tamamen buradan yürüyeceğini varsayarsak Metaverse nedir anlamak çok daha önemli bir hale geliyor.
Öncelikle metaverse kelime anlamına bakalım. Yani işe, etimolojiden başlayalım. "Metaverse" kelimesi, "meta-" ve "universe" (evren) kelimelerinin birleşiminden oluşur. "Meta-" öneki, bir şeyin ötesinde veya üstünde anlamına gelirken, "universe" ise evreni ifade eder. Bu bağlamda, metaverse, fiziksel evrenin ötesinde var olan sanal bir dünya veya çoklu dijital evrenleri tanımlar. “bilinen evrenin ötesindeki evren” desek olur sanki.
Metaverse terimi, ilk olarak 1992 yılında Neal Stephenson'un "Snow Crash" adlı bilim kurgu romanında kullanıldı. Bu roman, ufuk açıcı bir vizyona sahiptir. Stephenson, bu romanında sanal bir gerçeklik dünyasını "metaverse" olarak adlandırarak, sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojilerinin bir araya geldiği dijital bir evreni betimlemiştir. Bu kavram, günümüzde çeşitli teknoloji ve oyun platformlarında daha geniş bir şekilde kullanılmaktadır. Bu arada romandan esinlenen Matrix filmi de aynı konuda ilham verici detaylar içerir. Peki, Metaverse’e nasıl gireceğiz ve orada neler yapabiliriz?
Metaverse Nasıl Girilir?
Metaverse'e giriş yapmak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- Gerekli Cihazları Edinin: Metaverse deneyimi için genellikle bilgisayar, akıllı telefon, VR gözlüğü veya AR cihazı gibi teknolojik ekipmanlar gereklidir. VR gözlükleri daha kapsamlı bir deneyim sunabilir. Bu araçları edinmelisiniz. Dolayısıyla bilgisayar, tablet, akıllı gözlük gibi ihtiyaçlarınız olacak.
- Uygulama veya Platform Seçimi: Metaverse içinde çeşitli platformlar ve uygulamalar bulunmaktadır. Popüler seçenekler arasında Decentraland, The Sandbox, Somnium Space, Horizon Worlds gibi platformlar bulunur. İlginizi çeken bir platform seçin ve hesap oluşturun. Bunun öncesinde de platformlar hakkında araştırma yapabilirsiniz.
- Hesap Oluşturun: Seçtiğiniz platformda bir kullanıcı hesabı oluşturmanız gerekecek. Bu genellikle e-posta adresi veya sosyal medya hesapları aracılığıyla kolaylıkla yapılabilir.
- Sanal Kimlik ve Avatar Oluşturun: Metaverse'de kendinizi ifade etmek için bir avatar oluşturmanız gerekir. Bu avatar, sanal dünyada sizin temsilciniz olacak.
- Sanal Evreni Keşfedin: Hesabınızı oluşturduktan sonra, sanal dünyayı keşfetmeye başlayabilirsiniz. Bu, diğer kullanıcılarla etkileşim kurmayı, etkinliklere katılmayı ve sanal içerikleri deneyimlemeyi içerir. Metaverse'de sosyal etkinlikler, oyunlar ve çeşitli sanal deneyimlere katılabilirsiniz. Bu aktiviteler, sanal dünyadaki etkileşiminizi zenginleştirecektir.
Metaverse’e giriş, teknolojik ekipman ve uygun platform seçimi ile başlar, ardından sanal dünyayı keşfetmek ve aktif olarak katılmak gelir. Burada elbette olumsuzluklar yanında fırsatlar da var. Tıpkı internetin ilk çıktığı yıllar gibi fırsatları değerlendirmek geleceğe yatırım için önemli olabilir.
Metaverse Nasıl Kullanılır?
Metaverse ne zaman çıkacak, orada neler olacak ekseninde çok fazla merak edilen vardı. Bugün bu yeni evreni nasıl kullanacağımızı ve orada nasıl var olacağımızı tartışıyoruz. Gelin, Metaverse nedir nasıl kullanılır, sorusuna yakından bakalım.
Metaverse, sanal bir evrende etkileşimde bulunmanızı sağlayan ve sürekli büyüyen derinleşen dijital bir platformdur. Kullanıcılar, sanal gerçeklik (VR) gözlükleri veya artırılmış gerçeklik (AR) cihazları kullanarak bu evrene erişebilirler. Metaverse'te avatarlar oluşturarak sosyalleşebilir, sanal alanlarda dolaşabilir, oyunlar oynayabilir, toplantılara katılabilir ve hatta sanal mağazalarda alışveriş yapabilirsiniz. Kripto para birimleri ve NFT'ler de Metaverse'te yaygın olarak kullanılır, bu da dijital mülkiyet ve ekonomiyi çeşitlendiren ve orada da yeni birçok alan yaratan bir durumdur. Kısacası, Metaverse, dijital dünyada çok farklı kırılımlarda yeni bir deneyim ve etkileşim boyutu sunar.
Metaverse de neler yapılabilir, sorusuna biraz daha detaylı yanıt verelim.
- Sosyal Etkileşim: Metaverse'te, VRChat veya Horizon Workrooms gibi platformlarda, avatarlar aracılığıyla diğer kullanıcılarla sanal olarak bir araya gelebilirsiniz. Bu, gerçek dünyadaki sosyal etkinliklere benzer bir deneyim sunar ancak sanal ortamda gerçekleşir. Farklı coğrafi konumlardaki kişilerle anlık olarak etkileşim kurabilirsiniz. Sohbet edebilir, oyun oynayabilir, bilgi alabilir, fikir alışverişinde bulunabilirsiniz. Şöyle düşünün sanat tarihi alanında bir uzmansınız ve Roma resimleri konusunda çalışan Amerikalı meslektaşınızla yüz yüze tanışma şansınız çok azken Metaverse’de bir araya gelebilir, çalışmalarınızı birbirinize gösterebilir ve fikir alabilirsiniz. Benzer şekilde bir savaş bölgesi üzerine çalışan gazeteci olarak o bölgeden insanlarla Metaverse üzerinden bir araya gelebilirsiniz.
- Oyun Oynama: Metaverse'teki oyunlar, Roblox veya Decentraland gibi platformlarda, kullanıcıların sanal dünyalarda keşfe çıkmasını, görevler tamamlamasını ve diğer oyuncularla rekabet etmesini sağlar. Bu oyunlar, gerçek dünyadaki video oyunlarıyla benzerlik gösterir ancak tamamen sanal ortamlarda gerçekleşir. Oyuncu adeta oyunun içinde hisseder.
- Sanal Mağazalarda Alışveriş: Decentraland gibi platformlarda, sanal mağazalarda NFT'ler (dijital sanat eserleri veya koleksiyon ürünleri) satın alabilirsiniz. Bu, fiziksel mağazalardan alışveriş yapmaktan farklı olarak, dijital ürünlerin sanal ortamda satın alınmasını sağlar. Diğer yandan gelecek yıllarda örneğin tekstil mağazalarını Metaverse’te gezip ürün beğenerek sipariş etmek de mümkün olacak. Böylece mağazaya gitmek üzere zaman kaybı olmayacak.
- Eğitim ve Öğrenme: Virbela veya Engage gibi sanal sınıflarda eğitim alabilirsiniz. Bu platformlar, sanal dersliklerde interaktif dersler sunar. Geleneksel sınıflara benzer bir öğrenme deneyimi sunar, ancak uzaktan ve sanal olarak gerçekleşir.
- Çalışma ve Toplantılar: Horizon Workrooms gibi sanal ofisler, iş toplantılarını ve işbirliklerini sanal olarak gerçekleştirebilmenizi sağlar. Fiziksel ofislerdeki toplantılara benzer bir deneyim sunar, ancak tüm katılımcılar sanal ortamda buluşur. Belki de gelecekte Paris’te bir kafede toplantı yapmak mümkün olacak ;)
- Yaratıcılık ve Tasarım: Metaverse'te, Sandbox veya Second Life gibi platformlarda kendi sanal alanlarınızı tasarlayabilir, evler veya diğer yapılar inşa edebilirsiniz. Gerçek dünyadaki mimarlık ve tasarım faaliyetlerine benzer bir şekilde, sanal ortamda yaratıcı projeler gerçekleştirebilirsiniz.
- Eğlence ve Medya: Sanal konserler veya film gösterimleri, AltspaceVR veya Somnium Space gibi platformlarda düzenlenebilir. Bu etkinlikler, fiziksel konserler ve sinema deneyimlerine benzer eğlence sunar, ancak sanal ortamda gerçekleşir.
- Sanat ve Koleksiyon: Sanat eserlerini sergilemek ve koleksiyon yapmak için Cryptovoxels veya SuperWorld gibi platformlarda sanal galeriler oluşturabilirsiniz. Bu, fiziksel galerilerde sanat eserlerini sergilemekle benzer, ancak dijital ortamda yapılır.
Metaverse'teki bu deneyimler, gerçek dünyadaki sosyal, eğlence, alışveriş ve iş faaliyetlerine benzer şekilde çalışır, ancak tamamen sanal bir ortamda sunulur.
Metaverse Kavramını Daha İyi Anlamak İçin Öneriler
“ben hayalimde canlandıramıyorum” ya da “anlayamıyorum” diyenler için Metaverse konusunu kavramaya yardım edecek filmler var. Mesela 1999 yapımı The Matrix, gerçeklik ile sanal dünya arasındaki sınırları sorgulayan müthiş bir vizyon sunuyor. Film, metaverse'in kavramsal temalarını işliyor. 2018 yapımı Ready Player One da sanal bir evren olan OASIS'te geçen hikaye, metaverse kavramını doğrudan ele alır ve kullanıcıların dijital dünyada yaşadığı maceraları anlatır. Daha eskilere gidelim, 1982 yılında yapılmış bir film var; Tron. Bu filmde bilgisayar içindeki sanal bir dünyaya giren bir programcının öyküsü anlatılır. Hatta metaverse kavramına ilham verdiği söylenir. Bu filmleri izlemek size Metaverse kavramını daha iyi anlamak için fikir verebilir.
Metaverse Dünyası ve İnternet
Metaverse dünyasında; temas hissi ön plana çıkıyor. Avatarlar arasındaki zihinsel etkileşimin son derece gerçekçi olması bekleniyor. Elon Musk’ın başında yer aldığı Neuralink çalışması, Metaverse dünyasını önemli ölçüde besleyecek gibi görünüyor. Birkaç sene içinde 3 boyutlu dijital insanlar şimdikinden çok daha fazla konuşulacak. Metaverse de diğer yeni dijital atılımlar gibi ilgi ile büyüyor. Şu anda gördüğü ilgi her geçen gün artıyor ve insanların bu sanal dünyaya gösterdikleri ilgi onun daha da kıymetli olmasını sağlıyor. Metaverse projeleri, birçok insanı heyecanlandırıyor. Çünkü bu yeni sanal dünya eğlencenin yanı sıra, sanat, spor, ticaret ve daha pek çok alanda sınırsız seçenek sunuyor. Metaverse dünyasında konserler düzenleniyor, gerçek mimarların tasarladığı anıtlar hazırlanıyor. Gerçek dünyada da yoğun ilgi gören kripto paralar, Metaverse’deki alışveriş ve ticari faaliyetlerde de kullanılıyor. Fütüristler, bugünün tüm aktivitelerini Metaverse’te yapmanın mümkün olacağını öngörüyor. Elbette burada internetin yeterliliği de çok önemli bir konu. Giderek evde internet kullanımı metaverse aktiviteleri için önemli olacak. Hızlı bağlantı ile bu yeni evrenin tadını çıkarmak mümkün olacak. Diğer yandan VR gözlük gibi aksesuarlara da daha fazla gereksinim duyulacak. Metaverse ve daha farklı birçok platformda ihtiyaç duyabileceğiniz evde internet paketleri için ADSL internet ve fiber internet paketlerine Vodafone rehberliğinde göz atabilir ve kesintisiz bir deneyim yaşayabilirsiniz.
Metaverse, insanlara sıfırdan yeni bir yaşam kurma şansı sunuyor. Bu yönü ile oldukça cazip görünen bu yeni sanal dünya, pek çok tartışmayı da beraberinde getirdi. Artırılmış gerçeklik ile başka bir dünyaya entegre olma düşüncesi birtakım kişileri endişelendiriyor. Bir yandan da önümüzde yepyeni bir evren keşfetmenin heyecanı duruyor. Zaman ve insanların merakı Metaverse evrenini şekillendirecek gibi duruyor.