Teknolojik cihazlar günümüzde her kullanıcı için oldukça önemli. Bilgisayarlar, cep telefonları ve tabletler kullanıcıları için yaşamı kolaylaştıran ve özel verilerini sakladıkları araçlar. Durum böyle olunca bu tür cihazların 3.kişilerden ve zararlı yazılımlardan korunması da oldukça önemli bir konu haline geliyor. Özellikle de bilgisayarlar için virüs koruması kullanıcılar için büyük bir önem taşıyor.
Bilgisayar Virüsü Nedir?
Her bilgisayar kullanıcısının korkulu rüyalarından biri de bilgisayarlarına virüs yani kötü amaçlı yazılım bulaşmasıdır. Bilgisayar virüsü, bilgisayarın belleğine yerleşen, çalıştırılabilir programlara kendini ekleyen, yerleştiği programların yapısını değiştiren ve kendi kendini çoğaltabilen kötü amaçlı programlardır. Bilgisayar virüsleri de tıpkı grip virüsleri gibi sisteme girer, hasta eder ve iyileşmek için zahmetli bir sürece girilmesi gerekir. Yani virüs programları bilgisayara girdikten sonra bilgisayar kullanıcısı tarafından herhangi bir şekilde çalıştırılırsa, programlanma türüne göre bilgisayara zarar verir. Bilgisayar virüsleri bilgisayarın içerisinde kendiliğinden oluşmaz. Farklı kişilerce planlanarak belli bir amaç doğrultusunda geliştirilirler.
Bilgisayar Virüsü Nasıl Bulaşır?
Bilgisayar virüsleri boyutları birkaç byte ile 3 KB arasında değişen programlardır. Virüsler genellikle internetten indirilen, “kaynağı şüpheli” dosyalardan, virüs eklentili e-postalardan, harici olarak bilgisayara takılan CD, flash bellek, disket ya da harici hard disk gibi donanımlardan bulaşabilir. Bu nedenle özellikle internet üzerinden kaynağını bilmediğiniz dosyaları indirirken dikkatli olmalı ve bu dosyaları virüs taramasından geçirmelisiniz. Aynı zamanda harici donanımları bilgisayarınıza takarken de gerekli güvenlik prosedürlerini uygulamalısınız.
Bilgisayar Virüsü Türleri Nelerdir?
Bilgisayar virüs türleri, sisteme yerleşmesi ya da ne boyutta hasar verdiğine göre sınıflandırılır. Dünya üzerinde genel geçer kabul görmüş virüs sınıflandırmasına göre bilgisayar virüs çeşitleri şunlardır:
● Dosya Virüsleri
İnternet ortamında dosya ve veri indirme işlemi oldukça sık gerçekleştiğinden en sık karşılaşılabilecek virüs türleri dosya virüsleridir. Peki dosya virüsleri nedir? Bu tür virüsler temel olarak bir dosyaya ya da eklentiye gizlenerek bilgisayarınıza sızar ve burada çoğalır. Sürekli olarak çoğalmaları dosya virüslerinin tahrip edici etkilerini çok daha güçlü kılar. Bu nedenle de dosya virüsleri zararlı yazılımlardır. Dosya virüslerinden korunmak için kaynağı bilinmeyen dosya ve yazılımların indirilmemesi, indirilecek dosyaların mümkünse virüs taramasından geçirilmesi önemlidir.
● Makro Virüsler
Genellikle bir uygulama ya da programa özel olarak yazılan makro virüsler, virüslü uygulama ya da programı çalıştırdığınızda bilgisayara yayılırlar. Çok hızlı bir şekilde çoğalabildikleri için makro virüsler kısa süre içerisinde bilgisayar için ciddi bir tehdit haline gelir.
● Ağ Virüsleri
İnternet virüsleri olarak da isimlendirilen ağ virüsleri internet ya da ağ üzerinden hızlı şekilde yayılan bilgisayar virüsleridir. Bu virüslerin hem yayılma hem de çoğalma hızı oldukça yüksektir. Ağ virüsleri bilgisayarda yer alan verilere bulaşabilir ve bilgisayar sisteminde güvenlik açığı bulunan yerlere kolay bir şekilde ulaşabilir.
● Yazılım Bombaları
Bilgisayar virüs isimleri arasında Saatli Bomba ya da yazılım bombaları olarak bilinen virüsler de yer alır. Bu virüsler ihtiyaç anında ortaya çıkarlar. Bu virüsler farklı virüslerin parçaları gibi görünür. Aynı zamanda da işlevleri de bu şekildedir. Belirli bir amaca yönelik üretilirler ve bu amaç doğrultusunda belirlenen zamanda aktif hale gelerek sisteme zarar verirler.
● Önyükleme Sektörü Virüsleri
Bilgisayarların sabit diskinde aktif olarak çalışan önyükleme sektörü virüsleri, bilgisayarın her açılışında hafızaya yüklenmesini garantilenmek amacı ile bu alana yerleşir. Bu virüsler diske ait bilgiler ve işletim sistemi üzerinde etkilidir.
● DOS Virüsleri
Bilgisayarların donanımına büyük hasar veren virüs türlerinden biri de DOS virüsleridir. Oldukça küçük boyutta oldukları için sisteme kolayca sızabilmeleri mümkündür. Açıldıkları anda çalışarak yayılan bu virüsler de kolay bir şekilde çoğalabilirler.
● Eşlik Virüsleri
Dosya uzantılarına yerleşerek çalışan eşlik virüslerinde virüs dosyası ve yürütme dosyası olmak üzere iki farklı dosya bulunur. Kullanıcı dosyaya tıkladığında virüs dosyası aktifleşir ve aynı isimdeki diğer dosyayı açar. Kullanıcı ise bu aşamada açmak istediği dosyayı görüntülediğini düşünür ancak arka planda virüs dosya üzerinden sisteme yerleşmiş olur. Bu tür bilgisayar virüsleri günümüzde çok da rastlanmayan virüs türleridir.
● Cross-Site Scripting Virüsleri
Cross-Site Scripting virüsleri her ne kadar virüs olarak isimlendirilse de aslında bir sistem açığıdır. Cross-Site Scriptingler sistemde herhangi bir açık gördüğünde admine bu açığı bir link yolu ile gönderir. Özellikle de mailler ile aktifleşen Cross-Site Scriptingler buldukları açıklar ile çerezleri çalabilir. Bu nedenle kaynağı belli olmayan şüpheli mailleri açmamak oldukça önemlidir.
● Sentineller Virüsleri
Sentineller türü virüsler bilgisayarın uzaktan kontrol edilmesini sağlayan virüslerdir ve bu nedenle de oldukça tehlikelidir. Bu virüsler bir şekilde aktifleştirildiğinde sonuçları geri dönülmez şekilde yıkıcı olabilir.
● Solucanlar
Bir virüsten ziyade zararlı yazılım olarak değerlendirilen solucanlar genellikle kaynağı bilinmeyen programlar, e-postalar, forum siteleri, korsan CD ve DVD’ler ile bilgisayarlara bulaşır. Solucanlar bir bilgisayardan başka bir bilgisayara kopyalanmak için tasarlanmıştır. Bir bilgisayara giren solucan bu bilgisayardaki e-posta listesindeki herkese kopyalarını gönderebilir ve hızlı şekilde ilerleyebilir. Solucanlar işletim sistemine zarar vermese de anlık konuşmalarınızı, girdiğiniz internet sitelerindeki kullanıcı bilgilerinizi ya da programlarınızı görüntüleyebilir.
● Truva Atı (Trojan)
Bir tür zararlı yazılım olan trojan bilgisayara yerleştiğinde yararlı bir yazılım gibi gözükür ve arka planda üm bilgisayarı ele geçirme amacı taşır. Bilgisayara indirilen eklenti, fotoğraf, dosya, uygulama, film ya da ses dosyalarında bulunan trojanlar saniyeler içerisinde tüm kişisel verilerinizi ele geçirebilir. Aynı zamanda bu trojanlar çok uzun süreler boyunca bilgisayarınızda kalabilir ve sisteme zarar vermeye devam edebilir. Trojan sayesinde 3.kişiler bilgisayarınızı tamamen elde geçirebilir ve uzaktan kontrol edebilir.
Bilgisayar Virüslerinden Nasıl Korunulur?
Bilgisayar kullanıcılarını tedirgin eden konuların başında bilgisayar virüsleri gelir. Bilgisayar virüsleri yapıları gereği bilgisayarın tamamen ele geçirilmesine neden olabileceği gibi belli donanımlara da zarar verebilir. Peki bilgisayar virüs kaparsa ne olur? Bilgisayara virüs bulaştığında ortaya çıkacak sorunlar virüsün türüne göre farklılık gösterse de virüsler bilgisayarda genellikle sistemde yavaşlama, olağan dışı çalışma, donma, takılma gibi sorunlara yol açar. Kendiliğinden açılıp kapanma, kullanıcı tarafından komut verilmediği halde uygulama ya da dosya açma gibi sorunlar da görülebilir.
Bilgisayarınızı virüslerden korumak için öncelikle bir antivirüs programı kullanmanız gerekir. Bilgisayarınıza kaynağını bilmediğiniz flash bellek ya da harici disk gibi donanımlar takmamak da virüs bulaşmasını önlemek açısından önemlidir. Yine kaynağını bilmediğiniz e-postaları açmamak, dosyaları indirmemek de oldukça önemlidir. İndirilen uygulamaların ve yazılımların ne tür izinleri talep ettiğini detaylı şekilde öğrenmek ve sisteminizi sürekli güncel tutmak da alabileceğiniz diğer önlemler arasında yer alır.
İnternette kaynağını bilmediğiniz sitelere girmemek ve bu gibi sitelerden herhangi bir veri indirmemek de güvenlik açısından büyük önem taşır. Ortak ağ bağlantısı kullanılan yerlerde ise şifre ve kişisel veri paylaşımı gerektirecek web sitelerine girmemek de önemlidir. Ev ortamında güvenli bir şekilde internete girmek için ise henüz bir internet bağlantınız yoksa Vodafone Ev İnterneti paketlerini inceleyebilir ve kendinize en uygun hizmeti seçebilirsiniz. İnternet altyapınızın olup olmadığını ve ne kadar hız alabileceğinizi de merak ediyorsanız altyapı sorgulama işlemini gerçekleştirerek öğrenebilirsiniz. Vodafone ile internetsiz kalmamak için hemen şimdi göz atın.